Planner vs Pantser: Τι είσαι και πως να προετοιμαστείς για το NaNoWriMo ανάλογα

       Υπάρχουν πολλοί τρόποι να προετοιμαστείς για ένα μεγάλο project, ένα βιβλίο ας πούμε. Ο κάθε συγγραφέας έχει δική του “ιεροτελεστία”, δική του μέθοδο. Είναι δύο όμως οι μεγάλες κατηγορίες που χωρίζουν τους συγγραφείς: οι planners και οι pantsers.

Planners

       Είναι πολύ απλό. Planners είναι οι συγγραφείς οι οποίοι προκειμένου να καθίσουν και να γράψουν την ιστορία τους πρέπει να ξέρουν τα πάντα από πριν. Αν όχι τα πάντα, τα περισσότερα. Πρέπει να ξέρουν τα ονόματα και τα προφίλ των χαρακτήρων τους, τους κανόνες του κόσμου τους και οπωσδήποτε την πορεία της ιστορίας τους.

       Οι planners πριν γράψουν, έχουν ένα αναλυτικό προσχέδιο του plot και μια αρκετά λεπτομερή εικόνα του πως θα πάει η ιστορία. Εμπνέονται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας οργάνωσης της ιστορίας τους και είναι πιο δημιουργικοί όταν κάθονται και σκέφτονται τι γίνεται στο επόμενο κεφάλαιο και ποιος χαρακτήρας θα πεθάνει.

       Αφού έχουν οργανώσει και συλλέξει όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται θα καθίσουν και θα γράψουν το πρώτο draft. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εκπλήξεις φυσικά. Έχουν έναν βασικό κορμό αλλά δεν είναι απαραίτητο ότι θα τον ακολουθήσουν βήμα βήμα. Είναι πολύ πιθανό νέες ιδέες να τους έρθουν καθώς γράφουν και να αλλάξουν το προσχέδιό τους.

Famous planner: J.K. Rowling

Pantsers

      Well, that’s my type. Αν με ξέρατε θα ποντάρατε ότι, όπως σε όλα στη καθημερινότητα και τη ζωή μου, θα ήμουν planner. Και προς δική μου έκπληξη είμαι pantser.

       Οι pantsers, προκειμένου να μάθουν την ιστορία, πρέπει να γράψουν. Προκειμένου η ιδέα που έχουν να εξελιχθεί σε όλοκληρο plot πρέπει να κάτσουν μποστά από την οθόνη και να αρχίσουν να πληκτρολογούν. Από εκεί και πέρα ως δια μαγείας, η ιστορία παίρνει μορφή και οι προοπτικές δεν έχουν σταματημό. Δεν υπάρχει τίποτα πιο συναρπαστικό από το να αφήνεσαι σε μια ιστορία και να σε πηγαίνει όπου θέλει αυτή, σας το λέω από προσωπική εμπειρία.

       Κι αφού γράψουν το περιβόητο πρώτο draft παρακαλάνε να είναι όσο πιο “καθαρό” γίνεται, για να μην σπαταλήσουν τον ίδιο (ή και περισσότερο) χρόνο κάνοντας editing (περί editing διαβάστε τη στήλη της Dat editor’s life).

Famous pantser: Stephen King

Ελπίζω να τοποθετήσατε τον εαυτό σας σε μία από τις δύο κατηγορίες γιατί έρχονται τρόποι και υλικό για να οργανωθείτε για το NaNoWriMo.

Αν είσαι planner:

      Είναι η αγαπημένη σου περίοδος. Η στιγμή που θα οργανώσεις την ιστορία του βιβλίου σου. Για εσένα έχω τις εξής μεθόδους:

1) Συνεντεύξεις χαρακτήρων

     Προκειμένου να γνωρίσεις τους βασικούς σου χαρακτήρες θα πρέπει να τους ρωτήσεις πράγματα για τη ζωή τους, το παρελθόν τους, τις συνήθειές τους. Κι ένας πολύ διασκεδαστικός τρόπος να το κάνεις αυτό είναι να πάρεις τον ρόλο του ανακρι- εεε του δημοσιογράφου και να μάθεις τα πάντα!

2) Οργάνωσε το plot σου

     Χώρισε την ιδέα που έχεις στο κεφάλι σου σε κεφάλαια, σκηνές κτλ, κάνοντας ένα πλάνο του πως θες να εξελιχθεί η ιστορία σου.

Για τα παραπάνω και για πραγματικά οτιδήποτε θες να οργανώσεις (από το πώς να βρεις τίτλο για το βιβλίο σου μέχρι το πως να χτίσεις έναν κόσμο) δεν μπορώ να προτείνω αρκετά την ιστοσελίδα της Eva Deverell (https://www.eadeverell.com/), η οποία έχει ένα σωρό pdf worksheets για οποιοδήποτε θέμα σχετικά με τη συγγραφή.

Αν είσαι pantser:

      Εδώ τα πράγματα είναι δύσκολα. Γιατί το NaNoWriMo χρειάζεται οργάνωση, έστω και λίγη.

1) Γράψε μια σκηνή, όσες λέξεις χρειάζεται, με την ιδέα που έχεις στο κεφάλι σου.

      Το αποτέλεσμα θα σε οδηγήσει κάπου κι εσύ θα έχεις γνωρίσει το χαρακτήρα σου καλύτερα. Still better than nothing.

2)Κάνε ένα brainstorming.

       Κάνε μια λίστα με τις δέκα σκηνές που θέλεις να βάλεις στο βιβλίο σου. Μετά διάλεξε κάποιες(ή όλες) και γραψ’τες. Το πιο πιθανό είναι ότι η ιστορία σου θα αρχίζει να σχηματίζεται κι εσύ θα έχεις μια καλή ιδέα της χρονολογικής σειράς του plot σου.

3) Γράψε ένα πρόχειρο outline της ιστορίας σου

    Τώρα που έχεις μια γενική είκονα του plot μπορείς να φτιάξεις ένα open προσχέδιο το οποίο μπορείς να ακολουθήσεις, στην αρχή τουλάχιστον του NaNoWriMo, δίνοντάς σου μια καλή βάση για να συνεχίσεις.

Ο διαχωρισμός ανάμεσα σε planner και pantser δεν είναι απόλυτος, εννοείται. Απλά το να ξέρεις με ποια διαδικασία διασκεδάζεις περισσότερο θα σε βοηθήσει να πετύχεις και να είσαι πιο παραγωγικός ως συγγραφέας. Δοκίμασε, πειραματίσου και με τις δυο μεθόδους κι ανακάλυψε. Εσύ τι συγγραφέας είσαι;